-ការដាំដុះដំណាំហូបផ្លែ
ល្មុតជាឈើហូបផ្លែមួយប្រភេទដែលកសិករនិយមដាំក្នុងសួនគ្រួសារ
និងដាំជាចំការធំៗ ជាពិសេសកសិករច្រើន
និយមដាំពូជក្នុងស្រុកដែលបំបៅដោយខ្លួនឯង ។ ចំពោះការបំបៅនេះ
មានកសិករជាច្រើន ដែលមានបទពិសោធន៍ប្លែកៗ ពីគ្នា
តែទទួលបានលទ្ធផលល្អដូចគ្នា ដែលយើងសូមបង្ហាញជូនដូចខាងក្រោម :
លោកពូ វ៉ាន់ អ៊ឹម ដែលជាកសិកររស់នៅភូមិចំការឌៀប ឃុំអង្គតាសោម
ស្រុកត្រាំកក់ ខេត្តតាកែវ មានបទពិសោធន៍
បំបៅមែកល្មុតដុះលូតលាស់បានល្អស្ទើរតែមួយរយភាគរយ
និងមានផ្លែកសិករហៅថាមែកបំពង់ មកបំបៅ ។
នៅលើមែកបំពង់នោះ លោកពូចៀរសំបកជុំវិញមែកប្រវែង ១ តឹក
ហើយកោសរំអិលចេញដើម្បីកុំឲ្យរលួយត្រង់មុខ ចៀរ ។ ម្យ៉ាងទៀត
តាមបទពិសោធន៍របស់គាត់ឃើញថា កាលណាមិនបានកោសរំអិលចេញ
វាមិនដុះឫសទេ ។ ក្រោយពីទុក ចោលរយៈពេល ២ ទៅ ៣ ថ្ងៃ
ដើម្បីឲ្យមុខចៀរស្ងួតទើបគាត់យកដីដែលមានជីជាតិមករុំបិទ
ជាមួយនឹងថង់ប្លាស្ទិក ដោយចងរិត ឲ្យណែននៅផ្នែកខាងលើ កណ្តាល ខាងចុង ។
បន្ទាប់មក លោកពូចាប់ផ្តើមបន្តក់ទឹកជាប់ជារៀងរាល់ថ្ងៃ
រហូតដល់ដុះចេញឫស សៗ ទើបគាត់ពន្យារការបន្តក់ទឹកមកនៅត្រឹម ២ ទៅ ៣
ថ្ងៃម្តង ។
ក្រោយពីបំបៅហើយរយៈពេលមួយខែ គាត់សង្កេតឃើញឫសសៗ ដុះចេញមក
ហើយគាត់បន្តទុករហូតដល់ ២ ឬ ៣ ខែទៀត ទើបកាត់យកទៅដាំ ។
កាលណាយើងឆាប់កាត់យកទៅដាំពេកអាចបណ្តាលឲ្យដើមអន់ ។
ចំពោះបទពិសោធន៍របស់លោកពូ ប្រាក់ ច្រេស ដែលរស់នៅភូមិតាសួន
ឃុំត្រពាំងធំខាងជើង ស្រុកត្រាំកក់ ខេត្ត តាកែវវិញ
ក៏មានបទពិសោធន៍ល្អដែរ ។ ក្នុងការជ្រើសរើសមែកបំបៅ
គឺគាត់ជ្រើសរើសមែកបំពង់ដូចគ្នា ។ ប៉ុន្តែក្រោយពីចៀរ
សំបកក្រឡឹងជុំវិញមែកប្រវែងកន្លះតឹកហើយ គាត់យកខ្លាញ់គោ
(ខ្លាញ់ដុំ) មកជូតកន្លែងចៀរសំបកដើម្បីឲ្យឆាប់ដុះឫស រួចយកដី
ដែលមានជីជាតិមកបិទ
បន្ទាប់មកយកស្រកីដូងមករុំចងបិទពីក្រៅឲ្យជាប់ ចងសងខាង ។
ក្រោយពីបំបៅហើយភ្លាម លោកពូបន្តក់ទឹកព្រឹកល្ងាចរយៈពេលមួយអាទិត្យ
រួចពន្យារការស្រោចទឹកពីរបីថ្ងៃម្តង ។ ការបំបៅនេះ
ទុករហូតដល់មួយខែកន្លះ ទៅ ២ ខែ ទើប អាចកាត់យកទៅដាំបាន។
លោកពូបានបញ្ជាក់ប្រាប់ថា ការចងរុំស្រោបពីលើដីយើងអាចប្រើស្រកីដូង
ឬថង់ប្លាស្ទិកក៏បាន ។ ប៉ុន្តែយកល្អប្រើ ស្រកីដូង
ព្រោះវាងាយជប់ទឹកធ្វើឲ្យមានសំណើមជាប់ ហើយកាត់បន្ថយការស្រោចទឹក ។
ចំពោះការលាបខ្លាញ់គោ គឺជំនួយ ឲ្យឆាប់ដុះឫស ។
សរុបមក តាមបទពិសោធន៍របស់កសិករទាំងពីរ
ដើម្បីបំបៅមែកល្មុតឲ្យដុះបានល្អ យើងត្រូវកត់សំគាល់លើលក្ខណៈ
មួយចំនួនដូចខាងក្រោម :
- ជ្រើសរើសយកមែកបំពង់មកបំបៅ
- កោសរំអិលចេញនៅមុខដែលត្រូវបំបៅ កុំឲ្យដោយសាច់ឈើ ។ កោសហើយអាចទុកឲ្យស្ងួត ឬលាបខ្លាញ់គោ
- យកដីមានជីជាតិច្រើនមករុំបិទមុខបំបៅ
- ចង រុំប្លាស្ទិកឲ្យណែន ឬប្រើស្រកីដូង យកល្អប្រើស្រកីដូងធ្វើជាឧបករណ៍រុំចងមុខបំបៅ ព្រោះវាងាយជក់ទឹក ជាងស្បោងប្លាស្ទិក
- បន្តក់ទឹកឲ្យសើមរៀងរាល់ថ្ងៃរយៈពេលមួយអាទិត្យ ទើបបន្ថយការស្រោចទឹក ២ ទៅ ៣ ថ្ងៃម្តង
- បន្ថយការស្រោចទឹក នៅពេលដែលឃើញមុខបំបៅដុះពន្លកឫសសៗ៕
- បច្ចេកទេសដាំឪឡឹកនៅតំបន់ខ្ពង់រាប
ចំពោះ
បទពិសោធន៍នៃការដាំឪឡឹកយើងខ្ញុំបានចុះផ្សាយជាច្រើនមកហើយ
ប៉ុន្តែជាបទពិសោធន៍នៅតំបន់ទំនាប ។ នៅលេខនេះ
ខ្ញុំសូមបង្ហាញជូនបទពិសោធន៍នៃការដាំឪឡឹកនៅតំបន់ខ្ពង់រាបវិញ
ម្តង បទពិសោធន៍នេះជារបស់លោកពូ នាង បូរី រស់នៅក្នុងឃុំតាវែងលើ
ស្រុកតាវែង ខេត្តរតនគីរី។ គាត់ដាំឪឡឹកបានទទួលផលយ៉ាងច្រើន
១. ការរៀបចំដី :
ដោយសារ នៅតំបន់ដែលលោកពូរស់នៅ ជាតំបន់ព្រៃភ្នំដូច្នេះមានការពិបាកក្នុងការភ្ជួររាស់មុនដាំ លោកពូបានកាប់ឆ្ការព្រៃ ដុតកាកសំណល់រុក្ខជាតិ ។ បន្ទាប់មកកាប់រណ្តៅជាជួរហាលចោលចំនួន ៥ ថ្ងៃ ទើបយកជីទៅច្របល់ដាក់ក្នុងរណ្តៅដាំតែម្តង ។ ចំពោះជី គាត់លាយលាមកគោចំនួន ១ គីឡូកន្លះ ផេះកន្លះគីឡូ និងជីអ៊ុយរ៉េ និងលាយជីខ្មៅ(១៦-២០-០)ចំនួន៣ខាំដាក់ក្នុង ១ រណ្តៅ ។ តែជីទាំងអស់នេះលាយក្នុងពេលតែមួយ មុននឹងយកទៅដាក់ក្នុងរណ្តៅ ។
២. របៀបដាំ :
ក្នុង ការដាំលោកពូបានកប់គ្រាប់ចំនួន ៦ គ្រាប់ ក្នុងមួយរណ្តៅលុះដល់ពេលគាត់ដកចេញទុកតែដើមណា ដែលថ្លោសរឹងមាំល្អ ៣ ដើមក្នុង ១ រណ្តៅ ។ ចំពោះគំលាតគុម្ពពីរណ្តៅមួយទៅមួយ ៧ តឹក និងពីជួរមួយទៅមួយ ៧ តឹក ដែរ ។
៣. របៀបថែទាំ :
បន្ទាប់ ពីដាំបានរយៈពេល ១៨ ថ្ងៃ គាត់បានថែមជីកែងមួយរណ្តៅ ២ស្លាបព្រាបាយរោយជុំវិញរណ្តៅដោយឲ្យឃ្លាតពីគល់បន្តិច ។ រយៈពេល ១០ ថ្ងៃក្រោយពីដាក់ជី គាត់បានស្រោចជីទឹក ដែលបានផ្សំពីផេះ និងជីកែង ដោយផ្សំជីកែងចំនួន ២.៥គីឡូក្រាម ផេះ ៤ គីឡូក្រាម និងទឹក ៣០ លីត្រ ។
ក្រោយពេលដាំបានរយៈពេល ៣៥ ថ្ងៃ គាត់ចាប់ផ្តើមដើរកាត់ត្រួយចេញ (ត្រួយដើមមេក៏កាត់ចោលដែរ) ដោយក្នុង ១ ដើម ទុកតែ ២ ខ្នែងខាងដើម ។ ការកាត់ត្រួយនេះ ដើម្បីកុំឲ្យដើមដងលូតលាស់ល្អពេក ឲ្យជីទៅចិញ្ចឹមដល់ផ្លែ ហើយខ្នែងបន្ទាប់ទៀត ។ ជាពិសេសទៅទៀត នៅពេលឪឡឹកចេញផ្លែ គាត់ទុកផ្លែតែមួយប៉ុណ្ណោះក្នុង ១ ដើម ទោះបីផ្លែទាំងនោះមានទំហំប៉ុនគ្នាក៏ដោយ ។ ចំពោះការបោចស្មៅ និងស្រោចទឹកគាត់បានធ្វើ និងស្រោចជារៀងរាល់ថ្ងៃ ព្រឹក-ល្ងាចចាប់តាំងពីពេលដាំរហូតដល់មុនបេះផ្លែ ៥ ថ្ងៃ ។
៤. ការប្រមូលផល :
ដំណាំ ឪឡឹកអាចប្រមូលផលក្រោយពីដាំបានរយៈពេល ៦០ ថ្ងៃ ។ ក្នុងការប្រមូលផល លោកពូទទួលបានជាមធ្យម ៣ ផ្លែធំៗ ក្នុងមួយរណ្តៅ ព្រោះមួយរណ្តៅមាន ៣ ដើម ។ ការខូចខាតគឺមានខ្លះដោយសារឪឡឹកទទួលនូវជំងឺ តែទោះបីយ៉ាងណាក៏ដោយឪឡឹករបស់លោកពូបានទទួលផលល្អប្រសើរ ហើយពុំសូវមានជំងឺ ឬការខូចខាតគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍ទេ ។
សរុបមក បច្ចេកទេសដាំឪឡឹករបស់លោកពូ មាន:
- កាប់រណ្តៅជាជួរហាលចោលចំនួន ៥ ថ្ងៃ
- ដាក់ជីទ្រាប់បាតលាមកគោ និងជីគីមីខ្លះមុនដាំ
- ពេលកូនឪឡឹកដុះត្រូវដករំលោះកូនចេញខ្លះ ទុកតែ ២ ទៅ ៣ ដើមក្នុងមួយរណ្តៅ
- ប្រើជីបំប៉ននៅពេលឪឡឹកអាយុបាន ១៨ ថ្ងៃ (ផេះ + ជីកែង)
- ឪឡឹកអាយុបាន ៣៥ ថ្ងៃ កាត់ត្រួយចេញ ទុកតែ ២ ខ្នែងខាងដើម
- ផ្លែក្នុងមួយដើមទុកតែមួយ ដោយជ្រើសរើសផ្លែណាដែលល្អ ធំជាងគេ
- ស្រោចទឹករៀងរាល់ថ្ងៃ ព្រឹកល្ងាច ចាប់ពីដាំរហូតដល់មុនបេះផ្លែ ៥ ថ្ងៃ ៕
- របៀបដាំចេកពងមាន់ ល្ហុង និងសាលាដ៍ប៉ិ លើដីតែមួយ
លោកពូ បូ ជាកសិកររស់នៅភូមិបោះអង្កាញ់ ឃុំព្រែកថ្មី ស្រុកកៀនស្វាយ ខេត្តកណ្តាល ។ គាត់មានបទពិសោធន៍ដាំដំណាំបានផលល្អ ជាពិសេស ការដាំចំរុះចេកពងមាន់ ល្ហុង និងសាលាដ៍ប៉ិលើដីតែមួយ ។បទពិសោធន៍របស់លោកពូមានដូចខាងក្រោម :១. របៀបរៀបចំដីដាំ :ចំពោះ ការរៀបចំដី លោកពូបានភ្ជួរដីហាលចោលរយៈពេល ២ ទៅ ៣ ថ្ងៃ ។ ក្រោយមកគាត់ចាប់កាប់ដី បំបែកដកយកស្មៅចេញ ទើបចាប់ផ្តើមលើកជារងសំរាប់ទុកដាំសាលាដ៍ប៉ិ និងល្ហុងចំណែកដំណាំចេកគាត់ដាំនៅចន្លោះរង ។រងដំណាំរបស់គាត់នីមួយៗ មានទទឹង ៨ តឹក បណ្តោយតាមស្ថានភាពដី និងកំពស់រងប្រហែល ២ តឹក ។ ចន្លោះពីរងមួយទៅមួយ ៥ តឹក ។២. របៀបដាំចេក :ចំពោះ ដំណាំចេក លោកពូបានកាប់រណ្តៅដាំនៅតាមចន្លោះរងចំងាយពីដើមមួយទៅដើមមួយ ២ ម៉ែត្រ និងជីករណ្តៅទំហំ ៥ តឹកបួនជ្រុង ជំរៅ ៥ តឹក ។ នៅបាតរណ្តៅគាត់ដាក់សំរាមស្លឹកឈើនៅបាតខាងក្រោមបន្ទាប់មកដាក់ អាចម៍គោក្រៀមលាយជាមួយដី រួចទើបដាក់កូនចេកដាំ ។ កូនចេកដែលត្រូវដាំគាត់កាត់ធាងចេញខ្លះដោយទុកតែ ២ ទៅ ៣ ធាងប៉ុណ្ណោះ ព្រោះ កាលណាខ្យល់បក់ខ្លាំង នាំឲ្យដើមចេកទ្រេត (រលើងឫស) ។ ក្រោយពីដាំហើយ គាត់ប្រមូល កំប្លោក សំរាម ចំបើងមកគ្របគល់ចេកដើម្បីឲ្យត្រជាក់គល់ និងជប់សំណើមបានយូរ ។៣. របៀបដាំល្ហុង :
ក្រោយ ពីដាំចេកបានរយៈពេលមួយខែមក គាត់ចាប់ផ្តើមដាំល្ហុងបន្ត ។ ចំពោះល្ហុង គាត់ដាំនៅលើរង ប៉ុន្តែលើកៀនសងខាងចន្លោះពីដើមមួយទៅមួយ ១ ម៉ែត្រកន្លះ ហើយជីករណ្តៅទំហំ ២ តឹកបួនជ្រុង និងជំរៅ ២ តឹក ។ នៅបាតរណ្តៅគាត់ដាក់សំរាម អាចម៍គោក្រៀម ដូចរណ្តៅចេកដែរ ។ មុនដាក់ដាំកូនល្ហុងគាត់ កួចឫសកែវចូលគ្នាសិនទើបដាក់ដាំ ។ ធ្វើរបៀបនេះ ទើបដើមល្ហុងមានកំពស់ទាប និងផ្លែច្រើន ។
៤. របៀបដាំសាលាដ៍ប៉ិ :
ក្រោយពីដាំល្ហុងបានពី ១០ ទៅ ១៥ ថ្ងៃមក គាត់ចាប់ដាំសាលាដ៍ប៉ិ នៅលើរងដែលមានចន្លោះគុម្ព ១ តឹក ។
៥. របៀបថែទាំ :
ក្នុង ការថែទាំលោកពូបានយកចិត្តទុកដាក់ស្រោចទឹក ដកស្មៅ ចាប់សត្វល្អិតជាប្រចាំ ។ ចំពោះការស្រោចស្រព គាត់ប្រើទុយយោទាញបាញ់ស្រោចលើរងដំណាំ ដោយក្នុង ១ ថ្ងៃស្រោចចំនួន ២ ដងនៅពេលដាំដំបូង ។ លុះដល់ចេក ល្ហុងចាប់ឫសរឹងមាំ គាត់បន្ថយការស្រោចទឹកតែ ១ ថ្ងៃម្តង ។ ព្រោះដោយសារនៅតាម គល់ដំណាំគាត់បានប្រមូលកំប្លោកចំបើងគ្របគល់ដែលធ្វើឲ្យជប់សំណើ មបានយូរ ។
ចំណែក សត្វល្អិតវិញ គាត់សង្កេតឃើញច្រើនបំផ្លាញនៅលើដំណាំសាលាដ៍ប៉ិ មានដូចជា ដង្កូវយោងទោង ដង្កូវដី បន្តិចបន្តួចប៉ុណ្ណោះដែលអាចធ្វើការចាប់ដោយដៃបាន ។ ការកំចាត់នេះធ្វើឡើងនៅពេល ព្រឹកព្រលឹម មុនស្រោចទឹក ពេលដែលដង្កូវចេញមកបំផ្លាញ ។
តាមបទពិសោធន៍របស់លោកពូកន្លងមក បានឲ្យដឹងថា :
- ការដាំ ចំរុះនេះពុំសូវមានការបំផ្លាញពីសត្វល្អិត ដូចជាដាំសាលាដ៍ប៉ិតែឯងទេ ។ ការដាំសាលាដ៍ប៉ិតែឯងសត្វល្អិតមានច្រើនរហូតដល់មិនអាចកំចាត់ដោយ ដៃបានទេ ទោះបីយើងដាំចំរុះជាមួយដំណាំផ្សេងទៀតក៏ដោយ ព្រោះវាមិនសូវឲ្យផល ។ យើងត្រូវប្តូរមុខដំណាំចំរុះផ្សេងទើបប្រសើរ ។
- រៀបចំ ប្លង់ដាំបានល្អ ( ចេកដាំនៅចន្លោះរង ល្ហុងដាំនៅសងខាងរង និងចន្លោះដើមចេក សាលាដ៍ដាំនៅកណ្តាលរង ) ដែលធ្វើឲ្យពន្លឺអាចចាំងចូលបានគ្រប់គ្រាន់ និងមិនសូវមានការបំផ្លាញពីសត្វល្អិត
- រៀបចំរណ្តៅដាំបានល្អ ដោយមានដាក់សំរាម ស្លឹកឈើ និងអាចម៍គោក្រៀមនៅបាតរណ្តៅ
- ប្រើ គំរបគ្របគល់ដំណាំដែលធ្វើឲ្យគល់ត្រជាក់ ជប់សំណើមបានយូរ កាត់បន្ថយការស្រោចទឹក ហើយគំរបនោះនឹងរលួយក្លាយទៅជាជីធ្វើឲ្យដំណាំលូតលាស់បានល្អ
- មានបទពិសោធន៍ដាំ ដូចជា កួចឫសកែវល្ហុងមុនដាក់ដាំ ដើម្បីឲ្យល្ហុងមានដើមទាប ផ្លែច្រើន
- កាត់ធាងចេកចោលខ្លះ ទុកតែ ២ ទៅ ៣ ធាង នៅពេលដាំ ដើម្បីកុំឲ្យដើមទ្រេតនៅពេលមានខ្យល់បក់៕
- បចេ្ចកទេសដាំដំណាំត្រសក់ផ្អែម
ត្រសក់ផ្អែម
ឬមីឡុងជាដំណាំដែលមិនសូវមានការដាំដុះនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាទេ ។
ប៉ុន្តែ កសិករនៅតំបន់មួយចំនួននិយមដាំ ព្រោះមានការនិយមចូលចិត្ត
បរិភោគ និងមានតំលៃថ្លៃនៅលើទីផ្សារ។ យ៉ាងណាម៉ិញបងស្រី យឿប សុខា
អាយុ ៤៤ ឆ្នាំ ជាកសិកររស់នៅភូមិអង្គ ឃុំអូរចារ ស្រុកថ្មគោល
ខេត្តបាត់ដំបង ។ គាត់មានបទពិសោធន៍ល្អក្នុងការដាំដំណាំត្រសក់ផ្អែម ។
បច្ចេកទេសដាំនេះ គាត់បានចេះពីអ្នកជិតខាង និងបានសាកល្បងដាំរយៈពេល ១
ឆ្នាំកន្លងមកហើយ ។ រហូតមកដល់ពេលនេះ មានកសិករចំនួន ៥គ្រួសារ
ដែលនៅជិតផ្ទះគាត់បាននាំគ្នាដាំដែរ ។
ចំពោះបទពិសោធន៍នៃការដាំនេះសូមបង្ហាញជូនដូចខាងក្រោម '
១-ការជ្រើសរើសដីដាំ និងការរៀបចំដី
ដីដែលត្រូវដាំត្រសក់ផ្អែម គាត់បានជ្រើសរើសដីខ្ពស់មិនលិចទឹកនៅរដូវវស្សាតែចំពោះរដូវប្រាំង អាចដាំនៅលើដីស្រែ ប៉ុន្តែត្រូវនៅជិតប្រភពទឹកដើម្បីងាយស្រួលក្នុងការស្រោចស្រព ។ មុនដាំគាត់បានភ្ជួរដីហាលចោល ១សប្តាហ៍ ។ បន្ទាប់មក បាចជីលាមកសត្វពុកផុយ ឬជីកំប៉ុស្ត រួចភ្ជួរបង្កប់ជីទៅក្នុងដី ទុកចោលរយៈពេល ២ ថ្ងៃ ទើបរាស់ឲ្យស្មើរូចកាប់ជារណ្តៅដាំដោយទុកចន្លោះ ពីរណ្តៅមួយ ទៅរណ្តៅមួយ ៣តឹក ។
២-ការជ្រើសរើសពូជ
ពូជត្រសក់ដែលគាត់ដាំមាន ៣ ប្រភេទ :
- ពូជសាច់ពណ៌លឿង(សូវ៉ិត) នាំមកពីប្រទេសថៃ
- ពូជសំបកលឿង សាច់ពណ៌ខៀវ(ពូជស៊ីថង) នាំមកពីប្រទេសថៃ
- ពូជសំបកខៀវ សាច់ខៀវ(ពូជតាខាយ) នាំមកពីប្រទេសចិន។ គាត់ដាំត្រសក់ទាំង ៣ពូជនេះ តម្រូវទៅតាមទីផ្សារ។
៣-ការបណ្តុះកូន

មុនដាំ
គាត់បានយកគ្រាប់ទៅបណ្តុះដាក់ក្នុងថង់ប្លាស្ទិក ។
គាត់បានលាយដីជាមួយជីកំប៉ុស្តច្របល់ឲ្យសព្វ
ដាក់ចូលក្នុងថង់រួចយកគ្រាប់ទៅបណ្តុះដោយដាក់ ១ គ្រាប់ក្នុងមួយថង់
។ បណ្តុះកូនរួច ត្រួវគ្របវារយៈពេល ៣ ថ្ងៃ ៣យប់
និងស្រោចទឹកថែទាំរហូតដល់រយៈពេល ១០ថ្ងៃ ទើបអាចយកកូនទៅដាំក្នុង
រណ្តៅ ។
៤-ការដាំ
មុនដាំ
គាត់បានរៀបចំរណ្តៅដោយដាក់ជីកំប៉ុស្ត ឬជីលាមកមាន់ (ទ្រាប់បាត)
ក្នុងមួយរណ្តៅ ១ បង្គី ដោយដាំចន្លោះពីគុម្ពមួយ ទៅមួយ ៣តឹក ។
ពេលដាំរួច
ត្រូវស្រោចទឹកបន្ទាប់មកយកកៅស៊ូប្លាស្ទិកមកគ្របពីលើរង(កៅស៊ូនោះ
ចោះរន្ធតូចៗដើម្បីឲ្យមានខ្យល់ចេញចូល) ។ ការគ្របកៅស៊ូនេះ
គឺដើម្បីការពារដីមានសំណើមនិងមិនមានសត្វល្អិតបំផ្លាញ
ព្រមទាំងមិនឲ្យស្មៅដុះផង ។
៦-ការថែទាំ
ក្នុងមួយថ្ងៃគាត់ស្រោចទឹក ១ ដង ។
នៅពេលត្រសក់ដុះបានអាយុពី ២០-៣០ថ្ងៃ
ត្រូវដាក់ជីបំប៉នបន្ថែមដោយប្រើជីលាមកមាន់
និងជីកំប៉ុស្ត(ដាក់ជីបំប៉ននៅចន្លោះរង) ។ ត្រសក់ដុះបាន
៧សន្លឹក ត្រូវធ្វើការចងទ្រើងឲ្យត្រសក់វារឡើង ។
នៅពេលកូនត្រសក់មានស្លឹក ១៤ គាត់បេះខ្នែង ដែលមានក្រោមស្លឹកទី៤
នោះចោល ។ នៅលើសន្លឹកទី១៤ នោះត្រូវទុក ខ្នែង ៣ វិញសំរាប់ទុកយកផ្លែ
។ ហើយនៅពីលើខ្នែងទាំង ៣ ដែលទុកនោះ
បើមានខ្នែងផ្សេងទៀតដុះមកត្រូវបេះវាចោល ។ តាមការសង្កេតរបស់គាត់
ត្រសក់ផ្លែល្អ នៅចន្លោះខ្នែងទី១៤ នេះទៅដល់ខ្នែង ១៦ ។
លើខ្នែងទាំងបីនេះមានផ្លែ ៣ តែយើងត្រូវទុកតែមួយផ្លែទេ
ដោយជ្រើសរើសផ្លែណាដែលល្អជាងគេ។ ត្រសក់ច្រើនជួបប្រទះបញ្ហា
ដង្កូវចោះស្លឹក និងជំងឺស្លឹកក្រហម ។
ក្នុងការទប់ទល់ជាមួយសត្វល្អិតបំផ្លាញ
គាត់បានប្រើថ្នាំផ្សំពីរុក្ខជាតិដូចខាងក្រោម :
+ធាតុផ្សំមាន :
- គ្រាប់ប៉ិកួៈ ៥គីឡូក្រាម គ្រាប់ស្លាក់ ៥ គីឡូក្រាម គ្រាប់ស្លែង ៥ គីឡូក្រាម បណ្តូលពេជ្រ ១០គីឡូក្រាម ។
+វិធីធ្វើ :
-
យកធាតុផ្សំខាងលើនេះមកចិញ្ច្រាំឲ្យម៉ដ្ឋ រួចដាក់ក្នុងពាង
បន្ទាប់មកចាក់ទឹកដាក់ត្រាំ ចំនួន ២៤០ លីត្រ ទុករយៈពេល ១៥ថ្ងៃ
ទើបអាចយកទៅប្រើប្រាស់បាន ។ ក្នុងរយៈពេលរក្សាទុក
គាត់បើកគម្របពាងកូរ ១ថ្ងៃម្តង ដើម្បីឲ្យថ្នាំឆាប់កាច់ ។
+វិធីប្រើប្រាស
- នៅពេលប្រើ គាត់បានយកទឹកថ្នាំ
៣លីត្រ លាយជាមួយទឹកធម្មតាចំនួន ២០ លីត្រស្រោចទៅលើត្រសក់
(ស្រោចនៅពេលល្ងាច) ។ ថ្នាំនេះ
អាចបណ្តេញសត្វបានគ្រប់ប្រភេទនៅលើដំណាំត្រសក់ផ្អែម ។
៧-ការប្រមូលផល
ត្រសក់ផ្អែម
អាចប្រមូលផលបាន នៅអាយុ ៦០-៧០ថ្ងៃក្រោយពីដាំ ។ នៅលើផ្ទៃដី ២អារ
គាត់ដាំគ្រាប់អស់ ៦កំប៉ុង អស់ទឹកប្រាក់ ៧២០.០០០រៀល ។
ចំណែកប្រាក់ចំណូលគាត់ ទទួលបានគិតជាមធ្យម ៧០០ ដុល្លារ
ក្នុងមួយរដូវនៃការដាំរយៈពេល ៦០ថ្ងៃ ។
សរុបមកបច្ចេកទេសសំខាន់ៗក្នុងការដាំត្រសក់ផ្អែមមាន :
- ដាំលើដីខ្ពស់ ជៀសវាងការជាំទឹកនៅរដូវវស្សា
- ភ្ជួរដីហាលឲ្យស្ងួត និងប្រើជីលាមកសត្វពុកផុយទ្រាប់បាត ។
- កាប់រណ្តៅដោយទុកចន្លោះពីរណ្តៅមួយទៅមួយ ៣តឹក
- លាយដីជាមួយជីកំប៉ុស្តច្របល់ឲ្យសព្វដាក់ក្នុងកូនថង់សំរាប់បណ្តុះ
- ជីករណ្តៅដាំដោយដាក់ជីកំប៉ុស្ត ១ បង្គី ក្នុងមួយរណ្តៅ
- ជ្រើសរើសកូនត្រសក់ថ្លោសៗមកដាក់ដាំក្នុងរណ្តៅ
- ក្រាលកៅស៊ូប្លាស្ទិកលើរងក្រោយពីដាំរួច ដើម្បីការពារកុំឲ្យហួតសំណើម និងដុះស្មៅ
- ទុកត្រសក់ឲ្យផ្លែនៅចន្លោះខ្នែងទី១៥ និងទី១៦ ដោយទុកតែមួយផ្លែ
- ថែទាំស្រោចទឹក និងដាក់ជីបំប៉ន ព្រមទាំងបេះខ្នែងខ្លះចោល
- ប្រើថ្នាំផ្សំពីរុក្ខជាតិ គ្រាប់ប៉ិកួៈ ស្លាក់ ស្លែង និងបណ្តូលពេជ្រនៅពេលមានសត្វល្អិតបំផ្លាញ ។
- បទពិសោធន៍ដាំស្វាយចន្ទី
១. ការដាំ និងការរៀបចំរណ្តៅដាំ
ក្នុងការដាំស្វាយចន្ទីនេះ គាត់បានដាំនៅលើដីព្រៃ ។ ក្រោយពីរានរួច គាត់បានកាប់រណ្តៅទំហំ ១ម៉ែត្រ បួនជ្រុង និងជំរៅ ១ម៉ែត្រ ។ នៅក្នុងរណ្តៅគាត់បានដាក់សំរាម ស្លឹកឈើងាប់ៗ លាមកសត្វ និងដីព្រៃ (ដីស្រទាប់លើ) ។ គាត់បានជីករណ្តៅជាជួរដោយទុកចន្លោះគុម្ព ៦ម៉ែត្រ និងចន្លោះជួរ ៩ម៉ែត្រ ។ ក្រោយពីជីករណ្តៅហើយ គាត់បានយកគ្រាប់ស្វាយចន្ទីទៅដាក់ដាំក្នុងរណ្តៅតែម្តង ។
២. ការថែទាំ
ក្រោយពីដាក់គ្រាប់ដាំហើយគាត់បានធ្វើការស្រោចទឹករហូតដល់ដុះ ។ គាត់បន្តស្រោចទឹក និងថែទាំនៅរាល់ពេលណាគាត់ឃើញគល់ដំណាំ ស្វាយចន្ទីជិតស្ងួតទឹក គាត់បូមទឹកស្រោចនៅគល់ឲ្យជោគ ធ្វើបែបនេះនៅរាល់ ២ ទៅ ៣សប្តាហ៍ម្តង ។ នៅដំណាក់កាលដំណាំអាយុចាប់ពី ១ឆ្នាំ ឡើងគាត់ធ្វើជីកំប៉ុស្តទឹក និងប្រើជីប៉ូវផ្សំពីរុក្ខជាតិ ដើម្បីជួយជំរុញដល់ការលូតលាស់របស់កូន ស្វាយចន្ទីបន្ថែម ។ ប្រភេទជីដែលគាត់ផ្សំមានដូចខាងក្រោម:
- របៀបផ្សំជីកំប៉ុស្ត៍ទឹក
ធាតុផ្សំជីកំប៉ុស្តទឹក: ជ្រើសរើសប្រភេទស្លឹកឈើស្រស់ និងទឹក ឬលាយទឹកនោម ។
របៀបធ្វើ: ចិញ្ច្រាំស្លឹកឈើស្រស់ឲ្យល្អិតរួចយកទៅដាក់ នៅក្នុងពាង និងចាក់ទឹកពីលើ ។ រក្សាទុករហូតដល់រយៈពេល ២០ ទៅ ៣០ថ្ងៃ ទើបអាចយកទឹកជីនោះទៅប្រើប្រាស់បាន ។
របៀបប្រើ : គឺយកទឹកជី១ លីត្រលាយជាមួយទឹកធម្មតា ២៥ ទៅ ៣០ លីត្រ ស្រោចទៅលើគល់ស្វាយចន្ទី ។
- របៀបផ្សំជីជំនួយផ្លែ
ធាតុផ្សំ : ជ្រើសរើសប្រភេទផ្លែឈើទុំចាប់ពី ៣មុខឡើងទៅចំនួន ៣គីឡូក្រាម និងទឹកស្កររងូ ១គីឡូក្រាម ។
របៀបផ្សំ : យកផ្លែឈើទុំហាន់ឲ្យល្អិតៗ ។ យកធាតុផ្សំទៅច្របល់ឲ្យសព្វ រួចយកទៅដាក់នៅក្នុងកែវគ្របឲ្យជិតរក្សាទុករយៈពេលពី ១៥ថ្ថៃឡើងទៅអាចយកទៅប្រើបាន ។
របៀបប្រើ : យកទឹកថ្នាំ ១ស្លាបព្រាបាយលាយទឹកចំនួន ១០លីត្រ ឬទឹកជី ១កំប៉ុងទឹកដោះគោ លាយទឹកចំនួន ២០០លីត្រ ។
- ថ្នាំពុលធម្មជាតិសំលាប់សត្វកណ្តៀរ
ធាតុផ្សំ : ម្ទេស ១ក្តាប់ដៃ ស្ករត្នោតរងូ ១លីត ទឹកខ្មេះ ១លីត្រ ស្រាស ១លីត្រ ។
របៀបធ្វើ : យកម្ទេសទៅបុកឲ្យម៉ដ្ឋ លាយស្ករត្នោត ចាក់ទឹកចូល និងលាយបញ្ចូលគ្នាឲ្យសព្វ រួចយកទៅស្រោចនៅគល់ស្វាយចន្ទីណាដែលមានសត្វកណ្តៀរស៊ី (ក្នុងការផ្សំត្រូវប្រើស្រោមដៃ ដើម្បីជៀសវាងជាតិម្ទេសជាប់ដៃក្រហាយ) ។ ក្រៅពីប្រើថ្នាំធម្មជាតិ គាត់បានយកអំបិលទៅចាក់នៅគល់ស្វាយចន្ទី ដើម្បីបណ្តេញកណ្តៀរ ។
៣. លទ្ធផលទទួលបាន
ដំណាំស្វាយចន្ទីអាចប្រមូលផលបាននៅ អាយុចាប់ពី ១ឆ្នាំឡើងទៅ គ្រាន់តែបានផ្លែតិច ឬច្រើនតែប៉ុណ្ណោះ ។ ប៉ុន្តែចំពោះផ្លែដែលពេញល្អ គឺនៅអាយុ ៣ឆ្នាំ ក្នុងដើមស្វាយចន្ទីចំនួន ៩០០ ដើមគាត់អាចប្រមូលផលបាន ២,៥តោន (២៥០០គីឡូក្រាម) ឬប្រហែល ២-៣ គីឡូក្រាម ក្នុង ១ដើម ។ ដោយក្នុង ១គីឡូកាមលក់បាន ៣៩០០រៀល (តម្លៃនេះប្រែប្រួលទៅតាមឆ្នាំ) ។
៤. ការជ្រើសរើសពូជដាំបន
- ជ្រើសរើសផ្លែទុំល្អ មានគ្រាប់រលោងល្អទុំនៅលើដើម
- យកគ្រាប់ពូជទៅហាលថ្ងៃឲ្យស្ងួត
- រក្សាទុកនៅក្នុងបាវ ឬស្មុគនៅកន្លែងដែលពុំមានសំណើមខ្លាំង និងស្ងួតខ្លាំង ។ ការរក្សាទុករហូតដល់ពេលដែលត្រូវយកគ្រាប់ទៅដាំ ។
៥. ចំណាប់អារម្មណ៍
ចំពោះការដាំដំណាំស្វាយចន្ទីនេះ
គាត់មានចំណាប់អារម្មណ៍ថា វាមានការលំបាកនៅឆ្នាំដំបូង និងការថែទាំ ។
ប៉ុន្តែដំណាំនេះមិនធ្វើឲ្យមានភាពរវល់រាល់ថ្ងៃនោះទេក្នុង ១ឆ្នាំ លំបាកតែ ១
ទៅ ២ខែប៉ុណ្ណោះ ។ ដូចនេះគាត់យល់ឃើញថា ដំណាំនេះជាដំណាំដែលទទួលបានប្រាក់ចំណូល
ប្រចាំឆ្នាំ។
សរុបបច្ចេកទេសសំខាន់ៗក្នុងការដាំស្វាយចន្ទីមាន
- ជីករណ្តៅដាំធំៗ ដើម្បីដាក់ជីធម្មជាតិនៅបាតរណ្តៅឲ្យបានច្រើន
- ដាំដោយទុកចន្លោះគុម្ពឲ្យបានធំ
- ថែទាំស្រោចទឹក លះមែក និងប្រើជីទឹកបំប៉នដើម បំប៉នគ្រាប់
- ការពារកណ្តៀរស៊ីគល់ ដោយប្រើថ្នាំធម្មជាតិ និងប្រើអំបិល ។
- បទពិសោធន៍ដាំល្ហុងឲ្យបានផ្លែច្រើន
អ្នក
មីង សេង មួយហៀក រស់នៅភូមិព្រែកអុងប៉ាវ ឃុំទឹកវិល ស្រុកស្អាង
ខេត្តកណ្តាល ។ គាត់មានបទពិសោធន៍ដាំល្ហុងអស់រយៈពេល ១០ ឆ្នាំមក
ហើយនៅលើដី ១៣ អារ ។ បទពិសោធន៍នេះជាគំនិតច្នៃប្រឌិតរបស់គាត់ផ្ទាល់ ។
ក្នុងមួយរដូវប្រមូលផលម្តងៗគាត់បេះបានផ្លែសរុបប្រមាណ ១០ តោន
ហើយទទួលប្រាក់ចំណេញដុលប្រមាណ ២ លានរៀល ។
១. ការជ្រើសរើសពូជ និងការត្រៀមពូជដាំ
ល្ហុងដែល គាត់ដាំ ជាពូជដែលជ្រើសរើស និងរក្សាទុកដោយខ្លួនឯង ។ ចំពោះលក្ខណៈពូជដែលគាត់ជ្រើសរើសមានផ្លែធំវែង ផ្លែច្រើមិនដាច់ដើមមានសុខភាពល្អ ។ នៅពេលដែលផ្លែទុំល្អ គាត់ពុះយកគ្រាប់ចេញពីផ្លែទៅលាងទឹកឲ្យជ្រះរំអិល រួចយកទៅហាល ឬសំដិលរហូតស្ងួត (២-៣ ថ្ងៃ) ទើបយកទៅច្រកកែវទុក ។
២. ការបណ្តុះកូន
គាត់បានយក គ្រាប់ទៅបណ្តុះ មុននឹងយកទៅដាក់ដាំក្នុងចំការ ។ គាត់យកដីដែលមានជីជាតិច្រកចូលក្នុងថង់ប្លាស្ទិកខ្មៅដែលត្រៀម រួចជាស្រេច បន្ទាប់មកយកគ្រាប់ទៅត្រាំទឹករយៈពេល ២ ថ្ងៃ និងផ្អាប់ទុករយៈពេល ៧ ថ្ងៃ (ឲ្យដុះពន្លកសៗ) ទើបយកទៅដាក់ដាំនៅក្នុងថង់ពី ៣-៤ គ្រាប់ ក្នុង ១ ថង់ ។ ក្រោយពីដាក់គ្រាប់បណ្តុះហើយ គាត់ស្រោចទឹកឲ្យជោគរៀងរាល់ថ្ងៃ ដើម្បីឲ្យកូនល្ហុងលូតលាស់ល្អ ។ ចំពោះថ្នាលបណ្តុះកូន គាត់បានប្រក់រោងសំណាញ់ដើម្បីកុំឲ្យកូនល្ហុងត្រូវពន្លឺខ្លាំងពេក ។
៣.ការរៀបចំដីដាំ
ក្នុង ការរៀបចំដីដាំ គាត់ភ្ជួរហាលដី ៤-៥លើក ដោយចន្លោះពីមួយលើកទៅមួយលើកមានរយៈពេល ១០ ថ្ងៃ ។ នៅពេលភ្ជួរលើកទី ១ គាត់បានដាក់ជីលាមកសត្វពុកផុយ ១,៥ ទៅ ២ តោន ភ្ជួរលុបលើផ្ទៃដី ១៣ អារ ។ ក្រោយពីភ្ជួររាស់ហាលដី រួចគាត់លើកជារងដែលមានទទឹង ១,៥ ម៉ែត្រ បណ្តោយទៅតាមស្ថានភាពដី ។ នៅលើរង គាត់ជីករណ្តៅជាជួររណ្តៅ និមួយៗទំហំ ៣ តឹកបួនជ្រុង និងជំរៅ ៣ តឹក ដោយទុកចន្លោះពីររណ្តៅមួយទៅមួយ ២,៥ ម៉ែត្រ ។ នៅក្នុងរណ្តៅនិមួយៗ គាត់ដាក់ជីលាមកសត្វពុកផុយច្របល់ជាមួយដីឲ្យសព្វ ។
៤.ការដាំ
គាត់ ចាប់ផ្តើមយកកូនល្ហុងទៅដាំនៅចុងខែមេសា ឬដើមខែឧសភា ដែលជាដើមរដូវ ដើម្បីកាត់បន្ថយការស្រោចទឹក ។ កូនល្ហុងដែលគាត់យកមកដាំមានអាយុ ៤៥ ថ្ងៃ គាត់បានហែកថង់ចេញ រួចដាក់ក្នុងរណ្តៅ បន្ទាប់មកយកដីនៅមាត់រណ្តៅលុបសង្កត់ឲ្យណែន រួចយកកំទេចចំបើងគ្របជុំវិញគល់ និងស្រោចទឹកឲ្យជោគ ។ ក្នុងមួយរណ្តៅដាំមួយដើម ដោយជ្រើសរើសយកតែកូនល្ហុងដែលមានសុខភាពល្អ ។
៥.ការថែទាំ
នៅពេល ល្ហុងនៅតូច គាត់ស្រោចទឹក ១ ថ្ងៃម្តង ដោយប្រើទុយយោបាញ់នៅលើស្លឹករហូតដល់ល្ហុងធំចេញផ្កាគាត់បញ្ចូល ទឹកនៅតាមចន្លោះរង ៣ ថ្ងៃម្តង លៃយ៉ាងណាកុំឲ្យដីស្ងួតពេក ឬសើមពេក ។ ក្រៅពីការស្រោចទឹក គាត់ឧស្សាហ៍ពូនគល់ គឺនៅពេលដែលសង្កេតឃើញឫសល្ហុងមួយចំនួនដុះលើផ្ទៃដី និងក្រោយការប្រមូលផលលើកទី ២ ។ ល្ហុងជាដំណាំដែលត្រូវការពន្លឺថ្ងៃដូច្នេះគាត់បានកាច់មែកងាប់ៗ នៅក្បែរគល់ប្រមូលចោល និងធ្វើស្មៅក្បែរគល់ ដើម្បីកុំឲ្យមានភាពស៊ុបទ្រុបឲ្យពន្លឺចាំងចូលគ្រប់គ្រាន់ ។ អ្នកមីងបានប្រើជីកែង ចំនួន ៥ គីឡូក្រាម សម្រាប់បំប៉នដោយដាក់នៅក្បែរគល់មួយរណ្តៅបន្តិចៗ ។
ក្នុង ការដាំល្ហុងនេះ គាត់តែងជួបប្រទះនូវសត្វល្អិត និងជំងឺមួយចំនួនដូចជា ជំងឺរលួយគល់ ធ្វើឲ្យស្លឹកស្រពោន រលួយឫស និងគល់ត្រឹមស្មើដីតែម្តង ជំងឺពុកឫសកែវធ្វើឲ្យស្លឹកឡើងលឿង និងបញ្ឈប់ការចេញផ្លែ ជំងឺឆ្កួតត្រួយ ធ្វើឲ្យត្រួយរួញ ហើយផ្អាកការចេញផ្លែ ។
ចំពោះ វិធានការណ៍កំចាត់ បើល្ហុងនៅតូចគាត់ ដកដើមចោល ឬ កាត់ស្លឹក ឬ ត្រួយដែលកើតជំងឺចោល ។ ចំពោះសត្វល្អិតមានក្រាមរោមផ្លែ ដែលធ្វើឲ្យផ្លែមិនសូវលូតលាស់ ហើយគ្មានរសជាតិ ។ ករណីសត្វក្រារោមផ្លែគាត់មិនទាន់ មានវិធានការណ៍កំចាត់ទេ ប៉ុន្តែវាកើតមានតិចតួច ប៉ុណ្ណោះក្នុងចំការរបស់គាត់ ។
ផ្លែល្ហុងខ្ចីដែលបេះត្រៀមយកទៅលក់៦.ការប្រមូលផល
ក្រោយពេល ដាំបានរយៈពេល ៥ខែ គាត់ប្រមូលផលផ្លែល្ហុងចាស់លក់ ។ ការបេះ ធ្វើឡើងបន្តបន្ទាប់ក្នុងរយៈពេល ៦ខែ ទៅ ១ឆ្នាំ ក្រោយពីបេះលើកទី ១ រហូតដល់ខ្សោយ ទើបគាត់កាប់ដើមចាស់ចោល និងដាំថ្មីឡើងវិញ ។ តាមការប៉ាន់ស្មានរបស់គាត់ ជាសរុបគាត់បេះលក់បានប្រមាណ ១២ តោន (ល្ហុងខ្ចី) ។ ហើយបើទូទាត់លើការចំណាយ គាត់ទទួលបានចំណូលសុទ្ធ ២-៣ លានរៀល។
ទិដ្ឋភាពផ្លែល្ហុងដែលបំផ្លាញដោយសត្វក្រា៧.ចំណាប់អារម្មណ៍របស់កសិករ
អ្នកមីងមាន ចំណាប់អារម្មណ៍ថា គាត់ពេញចិត្តនឹងទិន្នផលដែលគាត់ទទួលបាន ។ ការដាំល្ហុងចំណាយពេលថែទាំតិចជាងការដាំបន្លែ រីឯផលដែលបានមកងាយស្រួលលក់ ហើយគាត់សង្ឃឹមថា ទៅថ្ងៃមុខ គាត់នឹងអាចទទួលបាននូវបច្ចេកទេសថ្មីល្អៗ មកអនុវត្តន៍លើចំការរបស់គាត់ ដើម្បីឲ្យទទួលផលកាន់តែខ្ពស់ ។
សរុបមក បច្ចេកទេសសំខាន់ៗ ក្នុងការដាំល្ហុងមាន:
- ជ្រើសរើសពូជដែលមានផ្លែធំវែង និងទុំល្អទុកធ្វើពូជ
- បណ្តុះគ្រាប់ និងថែទាំឲ្យកូនល្ហុងមានសុខភាពល្អ មុនយកទៅដាំក្នុងចំការ
- ភ្ជួរដីហាលច្រើនសារឲ្យដីធូរ និងស្ងួតទឹក
- រៀបចំរណ្តៅជាជួរដាំនៅពេលមានអាយុ ៤៥ ថ្ងៃ ដោយជ្រើសរើសតែកូនមានសុខភាពល្អ
- ថែទាំគ្រប់គល់ ពូនគល់ បោចស្មៅ និងកាច់ស្លឹកងាប់ៗនៅខាងក្រោមចោលស្រោចទឹកពេលល្ហុងនៅតូច និង ៣ ថ្ងៃម្តង ពេលផ្កា ។
No comments:
Post a Comment